República Bolivariana de Venezuela/Wenezuela

Notecreo

Wenezuela (Boliwariańska Republika Wenezueli, República Bolivariana de Venezuela, nazwa wprowadzona przez Hugo Cháveza w 1999 roku) – państwo położone w północnej części Ameryki Południowej.

Hymn: Gloria al bravo pueblo
Język urzędowy hiszpański
Stolica Caracas
Ustrój polityczny republika federalna
Głowa państwa prezydent Hugo Chavez
Szef rządu prezydent Hugo Chavez
Jednostka monetarna bolivar (VEB)
Niepodległość od Hiszpanii
5 lipca 1811

Większe miasta: Caracas, Maracaibo, Valencia, Barquisimeto, Ciudad Guayana, Maracay, Ciudad Bolívar, San Cristóbal, Maturín, Barcelona
Wenezuela graniczy z następującymi państwami:
Brazylia 2 200 km
Kolumbia 2 050 km
Gujana 743 km
Całkowita długość granic: 4 993 km
Najwyższy punkt: Pico Bolivar 5 007 m
Najniższy punkt: tafla morza Karaibskiego 0 m
Podział administracyjny: 22 kraje związkowe, jedno terytorium federalne oraz 72 dependencje
Wyznawcy poszczególnych religii: 85% katolicy, 12% protestanci
Klimat: tropikalny, ciepły, wilgotny, bardziej umiarkowany na wyżynachSpis treści [pokaż]

Historia

Nazwa Venezuela oznacza "mała Wenecja" i została nadana temu obszarowi przez Amerigo Vespucciego, który zauważył domy na palach u ujścia dzisiejszego jeziora Maracaibo.

Tereny dzisiejszej Wenezueli w okresie prekolumbijskim zamieszkane były przez różne grupy Indian. W roku 1498 Krzysztof Kolumb dotarł do ujścia Orinoko. Później, w latach 1499-1500, kraj był dalej eksplorowany przez hiszpańskiego konkwistadora Alonso de Hojeda, który był uczestnikiem wyprawy Ameriga Vespucciego. Vespucci dotarł do jeziora Maracaibo.

Ponieważ Andy leżą wzdłuż północnego wybrzeża to penetracja była wyjątkowo trudna. W okolice zwabiała poszukiwaczy złota legenda o El Dorado. Tereny Wenezueli z El Dorado włącznie, oddał jako spłatę długów Karol V Habsburg augsburskim bankierom rodziny Welser w 1529 roku.

Od XVI wieku tereny Wenezueli kolonizowane przez Hiszpanów w 1556 włączone zostały do hiszpańskiego wicekrólestwa Peru, a w 1717 wicekrólestwa Nowej Granady (Nueva Granada). Rolę siły roboczej do końca XVI wieku pełnili Indianie (system tzw. repartimiento), a z początkiem XVII wieku murzyńscy niewolnicy sprowadzani z Afryki.

Od początku XIX wieku rozpoczęło się tworzenie ruchów niepodległościowych. Po kilku nieudanych powstaniach Simón Bolívar wywalczył niepodległość (1821). Początkowo był to teren złożony z Wenezueli, Kolumbii i Ekwadoru (tzw. Wielka Kolumbia), potem w roku 1830 doszło do wyodrębnienia Wenezueli w samodzielną republikę. Pierwszym prezydentem został José Antonio Páez i był nim do roku 1846. Później wywarł wielki wpływ na politykę Wenezueli będąc rodzajem dyktatora (caudillo). W XIX i XX wieku częste okresy rządów dyktatorskich i uciekanie się do przemocy w walce politycznej.

Odkrycie złóż ropy naftowej na początku XX wieku wyprowadziło kraj do czołówki gospodarczej kontynentu. Głównym inwestorem była firma Esso (Exxon).

Po upadku dyktatury w 1935 roku utworzenie partii politycznych: Akcja Demokratyczna z Rómulo Betancourtem i Partia Społeczno-Chrześcijańska z Raul Leonim. W latach 1945-47 krótka liberalna prezydentura Betancourta, a potem przewrót wojskowy po którym dyktatorem do roku 1958 został Marcos Pérez Jiménez,

Współczesna polityka

W demokratycznych wyborach w 1998 roku zwycięstwo wyborcze odniósł Hugo Chávez, stojący na czele popularnego Ruchu Na Rzecz V Republiki. Rządząc w oparciu o szeroką koalicję partii lewicowych (wraz z socjalistami i komunistami) wprowadził popularne reformy społeczne, osiągnięte w dużej mierze dzięki obłożeniu warstw zamożniejszych wysokimi podatkami i nacjonalizacji wielu gałęzi gospodarki.

Popularne stały się wielogodzinne telewizyjne przemówienia Cháveza - wzorowane na stylu Fidela Castro - często okraszane muzyką i śpiewem. Szacunek społeczeństwa zdobył sobie Chavez krytyką kapitalizmu, neoliberalizmu oraz Stanów Zjednoczonych i ich sojuszników. Prezydent wypowiada się zdecydowanie przeciwko budowie ogólnoamerykańskiej strefy wolnego handlu (AFTA) proponowanej przez Georga W. Busha, Vincente Foxa i Richarda Lagosa.

Opozycja wenezuelska oskarża Chaveza o zapędy dyktatorskie i próbę wprowadzenia ustroju politycznego w stylu Kuby, jego administracji wytykając korupcję, niekompetencję oraz liczne nadużycia. W latach 2000-2003 sytuacja w kraju pozostawała niestabilna, dochodziło do wielokrotnych protestów ludności, często połączonych z zamieszkami ulicznymi, często krwawo tłumionymi. W kwietniu 2002 roku opozycji udało się, w wyniku zamachu stanu, na dwa dni odsunąć Cháveza od władzy - niekonstytucyjnym prezydentem (dyktatorem) zostaje Pedro Carmona Estanga. Po protestach ludności Chavez powrócił na urząd szefa państwa. W ten sposób Chavez stał się najszybciej przywróconą do władzy po jej obaleniu głową państwa w historii.

Z drugiej strony zwolennicy prezydenta oskarżają opozycję o świadome sabotowanie rynku wewnętrznego w celu obalenia lewicowej władzy oraz prowadzenie półlegalnych kampanii wrogości wobec Chaveza, przede wszystkim poprzez prywatne media (ponad 90% rynku medialnego kraju).

W zimie 2003 roku USA i inne kraje OPA zaapelowały o rozpisanie przedterminowych wyborów parlamentarnych dla uspokojenia sytuacji w kraju. Zaniepokojenie wypadkami w Wenezueli wyraziły również kraje Unii Europejskiej, a nawet sprzyjający dotychczas Chavezowi prezydent Brazylii Ignazio Silva. W sierpniu 2003 roku stało się możliwe rozpisanie referendum na temat wcześniejszego zakończenia kadencji prezydenta (przewiduje to uchwalona w 1999 roku konstytucja republiki). Na początku 2004 roku opozycji udało się zebrać wymaganą liczbę podpisów. 15 sierpnia 2004 odbyło się referendum, zakończone wygraną zwolenników prezydenta - 59% poparcia przy 70% frekwencji. Opozycja zarzuciła władzom fałszerstwa wyborcze. Jimmy Carter - niezależny obserwator głosowania - zapewniał z kolei o zdecydowanej uczciwości przeprowadzonych wyborów. Uczciwość referendum potwierdziły również OPA i UE.

W dniu 12 marca 2006 roku Wenezuela z inicjatywy Chaveza zmieniła flagę państwową i hymn narodowy. Na fladze pojawiły się symbole związane z kulturą Indian - łuk, strzała oraz maczeta. Poza tym dodano ósmą gwiazdę, symbolizującą prowincję Guayana. Zmienił się również trochę wizerunek konia - na poprzedniej fladze biegnie w prawo ze zwróconym łbem w lewo, po zmianach biegnie w lewo trzymając głowę normalnie. Hugo Chavez argumentował zmiany wolą Simona Bolivara.

W sierpniu 2007 Hugo Chavez zaproponował wprowadzenie do konstytucji poprawek wzmacniających zakres władzy prezydenckiej. Wśród zmian znalazła się między innymi możliwość kandydowania na urząd prezydenta na nieograniczoną ilość kadencji, zniesienie autonomii uniwersytetów i banku centralnego oraz zwiększenie zakresu kompetencji prezydenta, pozwalające mu na zmiany w podziale administracyjnym kraju, prawo dysponowania rezerwami finansowymi oraz wywłaszczanie obywateli z własności prywatnej. Równocześnie Chavez proponował zwiększenie kompetencji instytucji demokracji bezpośredniej, przede wszystkim spontanicznie powstających zgromadzeń dzielnicowych i komitetów zakładowych. Przeciwwagą dla nieograniczonej ilości kadencji miała być możliwość odwołania prezydenta w dowolnym momencie drogą referendum. Wprowadzenie poprawek wymagało referendum konstytucyjnego, które odbyło się 2 grudnia 2007. 51% głosujących opowiedziało się przeciw zmianom.

Geografia

Położenie
Państwo położone w północnej Ameryce Południowej nad Oceanem Atlantyckim. Graniczy od zachodu z Kolumbią od południa z Brazylią a od wschodu z Gujaną.

Ukształtowanie powierzchni

Ukształtowanie powierzchni Wenezueli jest zróżnicowane. Na północnym-zachodzie rozciągają się silnie rozczłonkowane pasma górskie systemu Andów - na zachodzie Andy Północne, na północy Andy Karaibskie, m.in. Cordillera de Mérida, z najwyższym szczytem kraju Bolivar, sięgającym na wysokość 5002 m n.p.m., oraz graniczne Serra de Perijá (wysokość do 3750 m), rozdzielone śródgórskim zapadliskiem tektonicznym jeziora Maracaibo (wysłodzona zatoka morska) i Zatoki Wenezuelskiej. Środkową część kraju zajmuje Nizina Orinoko, pocięta gęstą siecią rzek, częściowo zabagniona. W centralnej części, na południe i południowy-wschód od Orinoko po granicę z Brazylią i Gujaną rozciąga się Wyżyna Gujańska (wysokość maksymalna do 3014 m - Pico da Neblina), z ostańcowymi górami stołowymi Sierra Parima, Sierra Pacaraima, Sierra Marahuaca. Obszar górski jest aktywny sejsmicznie, mają miejsce częste trzęsienia ziemi. Linia brzegowa jest dobrze rozwinięta, liczne zatoki (Wenezuelska, Paria, Triste, Cariaco) i półwyspy (Guajira, Paraguaná, Araya, Paria), miejscami laguny. Wyspy przybrzeżne, największa z nich to Margarita.

Klimat

Wenezuela leży w strefie klimatów równikowych z wyraźnie zaznaczającą się porą deszczową, która trwa tu od maja do października. Na Wyżynie Gujańskiej klimat równikowy wilgotny, przechodzący na północnym wschodzie w podrównikowy wilgotny. Na pozostałym obszarze przeważnie podrównikowy suchy, wysoko w górach występują strefowe górskie odmiany klimatu. Suma roczna opadów od 200-300 mm na północnym wschodzie, 800-1400 mm na Nizinie Orinoko do 2000 mm na Wyżynie Gujańskiej i 3000 mm na wschodnich stokach Cordillera de Mérida. Wahania temperatur pomiędzy najcieplejszym i najzimniejszym miesiącem roku są niewielkie. Ciepły Prąd Karaibski podnosi temperaturę na wybrzeżu do ok. 27°C. Podobna temperatura charakteryzuje obszary pozostałej części kraju, średnie miesięczne temperatury powietrza wynoszą 24-28ºC. Jedynie w górach temperatura jest wyraźnie niższa. Średnia temperatura powietrza i średnie opady dla stolicy kraju Caracas wynoszą: w styczniu 19°C i 22 mm, w lipcu 21°C i 97 mm.

Tradycyjne potrawy

Charaterystyczną dla Wenezueli potrawą jest hallacas. To tradycyjne danie głównie przygotowywane na Boże Narodzenie. Składa się ono z nadzienia różnych rodzajów duszonego mięsa zawiniętego w kukurydziane placki. Gotuje się je w wodzie, owinięte w liście bananowca. Hallacas podaje się zwykle z szynką i pieczywem.

Ciekawostki
Salto del Angel na rzece Churun to najwyższy wodospad świata - ma 979 metrów. Jest popularnym celem wycieczek turystycznych w parku narodowym Canaima.
Od 09 grudnia 2007 Wenezuela wprowadziła własną strefę czasową. Zgodnie z decyzją władz zegary w Wenezueli zostały tego dnia cofnięte o pół godziny.
W Wenezueli dostępna jest najtańsza ropa naftowa na świecie. W chwili obecnej w sprzedaży detalicznej litr ON kosztuje ~7gr/1L.

zrodlo-wikipedia

Salto de Angel, najwyzszy wodospad na swiecie

casaa · Wysłany: 11.01.2009, Nie, 14:51 Temat postu:

ten wodospad..
brak mi słów.

:hamster_bigeyes:

ani_romo · Wysłany: 11.01.2009, Nie, 15:28 Temat postu:

ale piękności... :hamster_want:

czemu polskie krajobrazy nie grzeszą urodą??

Notecreo · Wysłany: 12.01.2009, Pon, 00:30 Temat postu:

no wodospad jest cudny, mój imiennik Wesoly

Val · Wysłany: 03.05.2009, Nie, 14:56 Temat postu:

Wenezuela to jeden z piękniejszych krajów na świecie. Przekonac można się o tym oglądając seriale wenezuelskie. Widać to zaróno w Luisie Fernandzie [plaże, morza], jak i w Lloviznie [wodospady, rzeki i inne cuda natury].

Warto wspomnieć tutaj, że w serialu Llovizna [imię głównej bohaterki i zarazem nazwa wodospadu] rywalizowali dwaj skłóceni bracia o imionach będących nazwami rzek łącząnych przez wodospad Llovizna: Orinoco i Caroni. Llovizna na koniec została z Orinokiem, ale pogodziła go z Caronim. Bardzo wymowne imiona.

Hermosa · Wysłany: 09.05.2010, Nie, 03:24 Temat postu:

Świat Wiedzy:

[link widoczny dla zalogowanych]

Hermosa · Wysłany: 07.08.2010, Sob, 00:42 Temat postu:

Wielki Atlas Świata:

[link widoczny dla zalogowanych][link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych][link widoczny dla zalogowanych]

casaa · Wysłany: 17.08.2010, Wto, 10:48 Temat postu:

chętnie popodróżowałabym sobie przez te wodospady Mruga

Hermosa · Wysłany: 17.08.2010, Wto, 23:27 Temat postu:

Są ładne... Ale mi się bardziej podoba wodospad Iguacu na styku Argentyny i Brazylii...

gordo · Wysłany: 18.08.2010, Śro, 13:09 Temat postu:

To prawda, że Wenezuelczycy zjadają końcówki w hiszpańskim? Bo wiem, że jest jakiś taki kraj w Am. Południowej, tylko teraz nie pamiętam, który to dokładnie.

casaa · Wysłany: 22.08.2010, Nie, 21:13 Temat postu:

Według mnie zjadają końcówki, w ogóle mają dość specyficzny akcent, przypomina mi nieco argentyński i typowo hiszpański.

Hermosa · Wysłany: 25.08.2010, Śro, 00:26 Temat postu:

A na czym to zjadanie polega??? Nie wymawiają "s", czy jak???

gordo · Wysłany: 26.08.2010, Czw, 10:35 Temat postu:

Ja już dokładnie nie pamiętam, bo tylko raz to słyszałem - w jakimś nagraniu w Nuevo ven 1

Hermosa · Wysłany: 26.08.2010, Czw, 23:09 Temat postu:

Aha... Może Creo coś wie na ten temat...

casaa · Wysłany: 29.08.2010, Nie, 13:26 Temat postu: